Zdobycie kontraktu na obsługę gmin po 1. lipca dla wielu firm będzie wiązało się z wprowadzeniem licznych zmian. Ustawa określa na przykład ile samochodów powinno być we flocie oraz jak ma wyglądać zaplecze magazynowe. Jakie mogą być skutki wprowadzanych zmian?
Niełatwy wybór
Nowelizacja ustawy z 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakłada odpowiedzialność za gospodarowanie odpadami na samorządy. Do ich obowiązków będzie należało zorganizowanie odbioru nieczystości. Wiąże się to z przeprowadzeniem przetargu, który wyłoni firmę, mającą wykonywać te obowiązki. Będzie on realizowany na podstawie ustawy o zamówieniach publicznych z 2004 r., jako przetarg nieograniczony (podany do publicznej wiadomości), bądź ograniczony (w którym udział może wziąć tylko określona grupa), zależnie od decyzji samorządowców. Niektórzy przedsiębiorcy obawiają się, że głównym kryterium wyboru może stać się cena. A jeśli ta spadnie poniżej 400 złotych za tonę, biznes prawdopodobnie przestanie być opłacalnym. To z kolei może wpływać na jakość usług i ochronę środowiska, która jest głównym celem wprowadzanych zmian. Od lipca dla przedsiębiorstw partnerem biznesowym nie będą, jak dotąd mieszkańcy, lecz gminy. To z nimi bezpośrednio będą się one rozliczały. Jednocześnie w przypadku nagłego zerwania współpracy z podmiotem wybranym w przetargu, które może nastąpić choćby z powodu jego upadłości, nowy zostanie wybrany w trybie zamówienia z wolnej ręki. W tej sytuacji gmina subiektywnie zdecyduje, kto będzie pełnił te obowiązki. W tym przypadku pod znakiem zapytania stoi konkurencyjność procedury, co rodzi obawy wśród przedsiębiorców.
Ekologicznie i oszczędnie
Jedną z nowych wytycznych jest wymóg zainstalowania systemu satelitarnego pozycjonowania (np. w postaci lokalizatorów GPS) w śmieciarkach. Ich celem ma być monitorowanie trasy poszczególnych pojazdów, by uniknąć nieprawidłowości i ograniczyć ich przebieg. Dzięki lokalizatorom i czujnikom, zapisującym dane o miejscach wyładunku odpadów, łatwiej będzie sprawować nadzór nad firmą. –Monitoring GPS pozwala na stałą kontrolę trasy przejazdu i tego, jakie czynności są względem pojazdu podejmowane – tłumaczy Piotr Majewski, ekspert z firmy Rikaline, twórcy platformy Gpsguardian.pl – Możliwe jest na przykład zainstalowanie czujników, które w razie nieautoryzowanego otwarcia przestrzeni przeznaczonej do przewozu, włączą alarm. To pozwala kontrolować, gdzie, w jakich godzinach i przez kogo składowane były odpady – dodaje. Ma to zapobiegać składowaniu nieczystości w nieodpowiednich miejscach i umożliwiać kontrolę jakości usług firmy. A ta przez pięć lat będzie musiała przechowywać dane z monitoringu. Są także gminy planujące zatrudnienie osób, których zadaniem będzie nadzór nad pojazdami. Jednym z takich przykładów jest Gdańsk, który zamierza zatrudnić dwie osoby do sprawdzania i kontroli ruchu śmieciarek. – Nadzór za pomocą monitoringu GPS przeprowadza się za pomocą platformy internetowej, pokazującej stan pojazdów w czasie rzeczywistym – tłumaczy Piotr Majewski, ekspert z firmy Rikaline. – Platforma pozwala także kontrolować on-line takie parametry jak stan pracy podnośnika, poziom paliwa w pojazdach czy prędkość, z jaką porusza się kierowca. Dodatkowo, wszystkie dane są zapisywane na serwerze i można generować na ich podstawie specjalne raporty. Te i inne funkcje monitoringu GPS niewątpliwie służą oszczędnościom – dodaje.
Transport z zapleczem
Od lipca firmy, zajmujące się wywozem i utylizacją odpadów będą musiały spełniać także konkretne wymogi dotyczące bazy magazynowej i transportowej. Każde z przedsiębiorstw powinno dysponować zapleczem magazynowym w odległości nie większej niż 60 km od granicy gminy. Ponadto musi posiadać tytuł prawny do terenu. Miejsca przeznaczone do parkowania mają być zabezpieczone przed emisją zanieczyszczeń do gruntu oraz działaniem czynników atmosferycznych. Każda z firm będzie musiała także posiadać minimum 5 pojazdów: 2 służące do odbierania zmieszanych odpadów komunalnych, 2 przystosowane do odpadów z recyklingu i 1 bez funkcji kompaktującej. Wymagane jest także oznaczenie każdego samochodu nazwą, adresem i telefonem do przedsiębiorstwa. Przepisy określają również, że auta powinny być myte raz w miesiącu, a w okresie letnim natomiast co dwa tygodnie. Wszystkie te przepisy mają sprawić, że gospodarka odpadami będzie bardziej ekologiczna, nie obciążając przy tym zbytnio mieszkańców. Przedsiębiorcy zauważają jednak, że może to mieć wpływ na sytuację firm, szczególnie tych niewielkich. Dla nich bowiem przystosowanie do nowych przepisów wymaga licznych zmian.